Για μια Λαϊκη Αφηγηση της Αιγυπτιακης Επαναστασης

Αναδημοσιευση στα ελληνικα απο το Left Turn [Notes from the global intifada]

Ενα απο τα πιο ενδιαφεροντα αρθρα που εχουν γραφτει για την αιγυπτιακη επανασταση, ξεκινώντας με ενα συντομο ιστορικο υποβαθρο και χρησιμοποιωντας τα λογια των ιδιων των πιο σημαντικων πρωταγωνιστων του κινηματος, που τα εζησαν απο κοντα σκιαγραφείται η κλιμακωση του αιγυπτιακου αγωνα εναντια στο ιμπεριαλιστικο ανδρεικελο, του καθεστωτος μουμπαρακ.

Ανατριχιαστικη, και ακρως διδακτικη η μαρτυρια για το πως η επανασταση εμβαθυνε και εφτασε στο τελικο της σημειο, οταν μεταφερθηκε απο τις πλατειες στους χωρους δουλειας απο τους εργαζομενους, το οποιο ηταν και το τελιωτικο χτυπημα που για μεγαλη ειρωνια προκληθηκε απο το ιδιο το καθεστως. 

Ε.. "σοσιαλιστες" δεν ηταν; ας διαβαζαν και λιγο καρολο...

(Προστεθηκαν και καποια εξτρα λινξ απο τα σημαντικοτερα γεγονοτα και μπλογκς που επηρεασαν τα γεγονοτα)

Άσχετα με το πώς εξελίσσεται, η αιγυπτιακή επανάσταση θα μείνει στην ιστορία ως μια καθοριστική στιγμή στον 21ο αιώνα. Εκατομμύρια Αιγύπτιοι γκρέμισαν ένα από τα πιο καταπιεστικά καθεστώτα του κόσμου, αυτό του - υποστηριζόμενου από τις ΗΠΑ - Χόσνι Μουμπάρακ, σε μόλις 18 ημέρες.

Η γενναιότητα τους, η επιμονή τους, και η τακτική τους απέναντι στη κτηνώδικη καταστολή  του καθεστώτος, όχι μόνο πυροδότησε εξεγέρσεις σε όλο τον αραβικό κόσμο, αλλά ενέπνευσε και επηρέασε διαδηλώσεις κατά της κυβερνητικής λιτότητας  στις ΗΠΑ, την Ισπανία, την Πορτογαλία και την Ελλάδα. Παρά το γεγονός ότι είναι μόνο λίγων μηνών, είναι σημαντικό να ξεκινήση η συναρμολόγηση των κομματιών μιάς Λαικής αφήγησης επανάστασης και να μεταφέρω ό,τι συνέβη και πώς συνέβη, έτσι ώστε τα διδάγματα από αυτόν το κρίσιμο αγώνα να μπορούν να διαδοθούν.

Η Κυριαρχία των ΗΠΑ

Το σημείο εκκίνησης για την κατανόηση της επανάστασης είναι ο ειδικός ρόλος που διαδραμάτισε η Αίγυπτος στην την υποστήριξη της κυριαρχίας των ΗΠΑ  και τον έλεγχο της περιοχής, έναντι της σχέσης της με το Ισραήλ. 

Η Αίγυπτος άρχισε να αποκαθιστά τις σχέσεις με το Ισραήλ υπό τον Ανγουάρ Σαντάτ (Anwar Sadat) στα μέσα της δεκαετίας του 1970, και το 1979 οι δύο χώρες υπέγραψαν τις συμφωνίες του Καμπ Ντέιβιντ με την υποστήριξη του Τζίμι Κάρτερ. 

Ως αποτέλεσμα, η Αίγυπτος επιβραβεύτηκε με δισεκατομμύρια σε στρατιωτική βοήθεια απο τις ΗΠΑ, καθιστώντας την τον μεγαλύτερο αποδέκτη μετά το Ισραήλ. Δεν είναι τυχαίο ότι τότε ξεκίνησε απο τον Σαντάτ, η κατάργηση πολλών από τις «σοσιαλιστικές» πολιτικές που εφαρμόζονταν στο πλαίσιο Γκαμάλ Αμπντέλ Νάσερ το 1960, ανοίγοντας έτσι το δρόμο για την εισαγωγή των νεοφιλελεύθερων πολιτικών απο τον Χόσνι Μουμπάρακ.

Τα μέτρα αυτά αύξησαν το επίπεδο της φτώχειας στην Αίγυπτο, και οδήγησαν σε μαζικές ανισότητες στον πλούτο. Επιπλέον, οδήγησε στην εμφάνιση μιας νέας ομάδας μεγιστάνων επιχειρηματιών που επωφελήθηκαν από τους στενούς δεσμούς τους με το αιγυπτιακό κράτος. 

Ο γιος Γκαμάλ Μουμπάρακ και ο μεγιστάνας του χάλυβα  'Αχμεντ 'Εζ ήταν εξέχουσες προσωπικότητες αυτής της εύπορης τάξης. Και οι δύο είναι τώρα στη φυλακή, περιμένοντας δίκες με κατηγορίες για διαφθορά.

Η άνοδος του Γκαμάλ στην εξουσία είναι χαρακτηριστική του πόσο διαχωρισμένο απο τις μάζες και διεφθαρμένο ειχε καταστεί το καθεστώς . 

"Η γραμμή μεταξύ επιχειρηματιών και κυβέρνησης είχαν εξαφανιστεί εντελώς" από τον Γκαμάλ κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, σύμφωνα με την ακτιβίστρια φοιτήτρια Χάνα Ελσίσι. Όχι μόνο είχε διορίσει πολλούς από αυτούς τους νεόπλουτους επιχειρηματίες σε ισχυρές κυβερνητικές θέσεις, αλλά μαζί προώθησαν τις περισσότερες από τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές που είχαν κάνει πλούσιους τους ίδιους και είχαν εξαθλιώσει τους περισσότερους Αιγύπτιους. 

Ολοι τους έβλεπαν ως υπεύθυνους για την σχεδόν ολοκληρωτική φίμωση της αντιπολίτευσης κατά τις εκλογές του 2010, που έδωσαν στο κυβερνόν Εθνικό Δημοκρατικό Κόμμα (NDP) περισσότερο από το 80% των εδρών του κοινοβουλίου.

Τα περισσότερα από τα κινήματα που έχουν προκύψει κατά την τελευταία δεκαετία είναι μια απάντηση σε αυτό το μετασχηματισμό της Αιγύπτου από επίκεντρο των αγώνων ενάντια στην αποικιοκρατία και τον Σιωνισμό σε υπερασπιστή του ιμπεριαλισμού των ΗΠΑ και του Ισραήλ, από μια κατάσταση που βασιζόταν στην εθνικοποίηση της βιομηχανίας και οφέλη για τους εργαζόμενους και τους φτωχούς, στις ιδιωτικοποιήσεις και τη διάλυση του κοινωνικού κράτους.

Δεν ήταν απλά μια μάχη για φιλελεύθερη δημοκρατία και την καταπολέμηση της διαφθοράς, αλλά για την πραγματική αυτοδιάθεση, συμπεριλαμβανομένης της ελευθερίας από την κυριαρχία των ΗΠΑ.

Η Παλαιστινιακή Ιντιφάντα

Τα πρώτα σημάδια μιάς ευρείας εναντίωσης σε αυτή το νέο μοντέλο εξουσίας της Αιγυπτου  εμφανίστηκαν στα τέλη του 2000, γύρω από μια εκστρατεία υποστήριξης της δεύτερης παλαιστινιακής Ιντιφάντα. 

Στο Κάιρο, δεκάδες χιλιάδες κατέβηκαν στους δρόμους. Οι φοιτητές είχαν καθημερινά διαδηλώσεις και καθιστικές διαμαρτυρίες για περισσότερο από μία εβδομάδα, και μαθητές γυμνασίου σχεδόν είχαν κλείσει το δρόμο προς το αεροδρόμιο. Όπως και οι περισσότερες εξεγέρσεις στον αραβικό κόσμο, οι διαμαρτυρίες επικεντρώθηκαν γύρω από  ζητήματα δημοκρατίας, φτώχειας, διαφθοράς, και, τελικά, γύρω απο την αντίθεσή τους με το καθεστώς.


Το δεύτερο κύμα των μαζικών διαδηλώσεων έλαβε χώρα την περίοδο 2003-2004 ως απάντηση στην εισβολή των ΗΠΑ στο Ιράκ και της υποστήριξη του αιγυπτιακού καθεστώτος στον πόλεμο. Στην κορύφωση του πάνω από 30.000 διαδηλωτές συγκρούστηκαν με την αστυνομία, κατέλαβαν για σύντομο χρονικό διάστημα την πλατεία Ταχρίρ, και έκαψαν μια γιγαντοαφίσσα του Μουμπάρακ.

Όταν αποκαλύφθηκε οτι δεν υπήρχαν όπλα μαζικής καταστροφής στο Ιράκ, και ο Τζορτζ Μπους "άλλαξε" την δικαιολόγηση της κατοχής σε αυτήν την "οικοδόμησης της δημοκρατίας", στράφηκε και στην Αίγυπτο για να δείξει ότι σοβαρολογεί. Αν και ποτέ δέν ασκείθηκε πραγματική πίεση στο καθεστώς Μουμπάρακ να υλοποιήσει την οποια δημοκρατική μεταρρυθμίσή, η αντιπαράθεση ώθησε, όπως είπε και ο Μοχάμεντ Ελεγκάτι, εκτελεστικός διευθυντής του "Αραβικού Φόρουμ για Εναλλακτικές Λύσεις", "την αιγυπτιακή κυβέρνηση να δώσει περισσότερες ελευθερίες λόγου [...] περισσότερη ανεξαρτησία του δικαστικού σώματος καθώς και πιο δίκαιες εκλογές το 2005."

Πολλοί από εκείνους που δραστηριοποιούνται γύρω απο την Αλληλεγγύη στην Παλαιστίνη και την παρεμπόδιση του πολέμου στο Ιράκ, εκμεταλλεύτηκαν αυτό το άνοιγμα και σχημάτισαν έναν συνασπισμό που ονομάζεται "Αιγυπτιακό Κίνημα για την Αλλαγή", ή Kefaya,  το 2004.

Tο Κίνημα 6 Απρίλη

Ποτέ δεν κέρδισαν την μαζική συμμετοχή, αλλά ήταν πολύ τολμηροί από άποψη διαμαρτυρίας, αν και λίγοι σε αριθμό. Το πιο σημαντικό είναι πως, ήξεραν πώς να προωθούν επικοινωνιακά τις δράσεις τους και να χρησιμοποιούν τα μέσα προς όφελός τους.

Όπως τόνισε η Ντίνα Σεχάτα (Ντίνα Shehata), ερευνητής στο (Αλ Αχράμ) Al Ahram, Κέντρου Πολιτικών και Στρατηγικών Μελετών, πολλοί από τους νέους οι οποίοι διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στην επανάσταση, προήλθαν από την "Νεολαία για την Αλλαγή" (Youth for Cahnge) του κινήματος, η οποία ήταν ουσιαστικά η πτέρυγα της νεολαίας της Kefaya. Ηγέτες, όπως ο Άχμεντ Μάχερ (Ahmed Maher) του Kινήματος της 6 Απρίλη, της βασικής ομάδας νεολαίας, πίσω από την διαδήλωση της Ημέρα της Αστυνομίας, την 25 Γενάρη, η οποία πυροδότησε την επανάσταση, είχαν ξεκινει απο την Kefaya.

Μαχάλα (Mahalla)

Το κίνημα της 6ης του Απρίλη  που σχηματίστηκε το 2008 στήν προσπάθεια να υποστηριχθούν οι διαμαρτυρίες και οι απεργίες ενάντια στην ραγδαία αύξηση των τιμών των τροφίμων στην πόλη της Μαχάλα, η περιοχή με το μεγαλύτερο εργοστάσιο κλωστοϋφαντουργίας στη Μέση Ανατολή και μια πόλη με μερικούς από τους πιο μαχητικούς εργάτες της χώρας. Οι εργαζόμενοι στη κλωστοϋφαντουργία εκεί έχουν μια μακρά ιστορία αγώνων, αλλά η καταστολή που συνόδευσε την επιβολή των νεοφιλελεύθερων πολιτικών στην Αίγυπτο είχε καταπιέση κάθε αντίσταση για σχεδόν 20 χρόνια. 

Αυτή η ειρήνη γκρεμίστηκε το 2006, μόλις δύο χρόνια πριν από τις ταραχές των τιμών των τροφίμων, όταν οι εργάτες βγήκαν σε απεργία για τις αμοιβές και άλλα ζητήματα και νίκησαν. Η νίκη τους οδήγησε σε ένα μαζικό κύμα απεργιών στη βιομηχανία κλωστοϋφαντουργίας που εξαπλώθηκε και σε άλλους τομείς.

Το όνομα της ομάδας της νεολαίας προήλθε απο αυτήν την ημέρα, 6 Απρίλη, για την οποία καλέστηκε η γενική απεργία. Παρότι η γενική απεργία δεν πραγματοποιήθηκε, υπήρξαν μαζικές μαχητικές δράσεις  των εργαζομένων και των κατοίκων της Μαχάλα. Γνωστή ως η Ιντιφάντα της Μαχάλα, πήρε στην κυβέρνηση δύο ημέρες για να την καταπνίξει. 

Τρεις άνθρωποι σκοτώθηκαν και εκατοντάδες συνελήφθησαν και βασανίστηκαν. Παρ 'όλα αυτά, απεργίες, καθιστικές διαμαρτυρίες και οι διαδηλώσεις συνεχίστηκαν για μήνες σε άλλα μέρη και τελικά οδήγησαν στο σχηματισμό τών πρώτων ανεξάρτητων συνδικάτων φοροεισπρακτόρων, μια ένωση εκπαιδευτικών, και μια σειρά από άλλα μικρά σωματεία το 2009.

Η οργάνωση γύρω από αυτό τον αγώνα υπηρέτησε ως ένα σημαντικό πεδίο εκπαίδευσης για το μέλλον. 

Οι δεξιότητες των νέων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης βοήθησε να εξαπλωθούν τα νέα για το τι συνέβαινε όχι μόνο σε όλη την Αίγυπτο, αλλά σε όλον τον κόσμο. Κανείς δεν αποτελεί καλύτερο χαρακτηριστικό παράδειγμα της τεχνολογίας και των μέσων ενημέρωσης   αυτού του κινήματος από Γουάελ Γκονίμ (Wael Ghonim), στέλεχος μάρκετινγκ της Google, που έγινε ένα από τα "αστέρια" της επανάστασης. 

Παρόλο τα γεγονότα δεν εχουν να κάνουν με κάποιο συγκεκριμένο άτομο, ο Γκονίμ έπαιξε σημαντικό ρόλο τόσο στην πορεία προς την διαμαρτυρία της 25η Ιανουαρίου του 2011 όσο και σε ένα κρίσιμο σημείο τις τελευταίες μέρες της επανάστασης.

Χαλίντ Σαΐντ (Khalid Said)

Ο Γκονίμ για πρώτη φορά στράφηκε στο πολιτικό ακτιβισμό, όταν η αστυνομία χτύπησε μέχρι θανάτου έναν νεαρό άντρα που ονομάζεται Χαλίντ Σαΐντ στην Αλεξάνδρεια, τον Ιούνη του 2010. Ο Γκονίμ τότε συνέστησε μια ομάδα στο Facebook που ονομάζεται «Είμαστε όλοι ο Χαλίντ Σαΐντ" για να βοηθήσει τη διάδοση και την οργάνωση γύρω από την υπόθεση. Προσέλκυσε περίπου 220.000 μέλη μέσα σε λίγες εβδομάδες. Η περίπτωση του Χαλίντ Σαΐντ έγινε διεθνώς γνωστή, εν μέρει λόγω αυτής της ομάδας στο Facebook, αλλά και επειδή, όπως εξηγεί ο Αχμεντ Σοκρ (Ahmed Shokr), ένας δημοσιογράφος της αγγλόφωνης καθημερινής "Al Masry Al Youm" που δραστηριοποιείται με το Σύλλογο Προοδευτική Νεολαία της Επανάστασης, 

«[αυτή] ήταν μια εκστρατεία που απευθύνθηκε σε πολλά από τα μέλη της αιγυπτιακής μεσαίας τάξης ... Και η βασική ιδέα της εκστρατείας ήταν πως, αν αυτό συνέβη στον Χαλίντ, θα μπορούσε να συμβεί στον καθέναν από εμάς."

Οι επικριτές της εκστρατείας ανέφεραν το γεγονός ότι οι περισσότερες από τις περιπτώσεις αστυνομικής βίας αφορούν τους φτωχότερους Αιγύπτιους και σπάνια λαμβάνουν δημοσιότητα, πόσο μάλλον να εμπνεύσουν διαμαρτυρίες. 

Παρ 'όλα αυτά, ο Σοκρ λέει ότι «στο αποκορύφωμά της το καλοκαίρι του 2010, παρέσυρε  κυριολεκτικά χιλιάδες ανθρώπων σε διαμαρτυρίες και σιωπηλή διαμαρτυρία επί το πλείστον στην Αλεξάνδρεια. Θυμάμαι κάποιες Παρασκευές στην Αλεξάνδρεια σε μεγάλα τμήματα του Corniche, της μεσογεικής ακτής, παρατάχθηκαν χιλιάδες κόσμου που στέκονταν σε σιωπηλή διαμαρτυρία για την υποστήριξη του Χαλίντ Σαΐντ απαιτώντας απόδωση δικαιοσύνη για το θάνατό του. "

Παρά την επιτυχία αυτής της εκστρατείας, η απόφαση να προβάλλουν το αίτημα για διαμαρτυρία ενάντια στη βιαιότητα της αστυνομίας και της διαφθοράς, την Ημέρας της Αστυνομίας, μια Εθνική Αργία που διοργανώνεται κάθε χρόνο στις 25 Ιανουαρίου, ήταν τολμηρή και κρίσιμη. Η διαφθορά και η καθημερινή ταπείνωση που οι απλοί Αιγύπτιοι αντιμετώπιζαν απο το καθεστώς ήταν σαφώς σε οριακό σημείο.

Το φθινόπωρο της Οργής

Στις 17 του Οχτώβρη του 2010, η Zeinobia, μια εξέχουσα Αιγύπτια μπλόγκερ έκανε σε μια καταχώριση στο μπλόγκ της "Αιγυπτιακά Χρονικά" (Egyptian Chronicles), με τίτλο «Το Φθινόπωρο της Οργής, Μουμπάρακ Ed.» (“The Autumn of Fury Mubarak Edition”), μια αναφορά σε ένα βιβλίο για τις τελευταίες ημέρες του Ανουάρ Σαντάτ. 

Είπε, «Περιέργως, είναι σαν η ιστορία να επαναλαμβάνεται με τον τρόπο της και αναρωτιέμαι εάν η κορύφωση στην οποία θα γίνουμε μάρτυρες του Inshallah [σ. το θέλημα του Θεού] αργά ή γρήγορα, θα είναι και το τέλος ενός καθεστώτος που δείχνει όλα τα σημάδια της αδυναμίας και της αστάθειας".

Δύο εβδομάδες αργότερα, ο γνωστός σοσιαλιστής μπλόγκερ Χοσσάμ Ελ-Χαμαλάγουι (Hossam el-Hamalawy)  έκανε μια παρόμοια καταχώρηση στο μπλόγκ του Arabawy: "Κανείς δεν ξέρει πότε η έκρηξη πρόκειται να συμβεί, αλλά φαίνεται ότι ο καθένας που συναντώ ή τρακάρω στο δρόμο,σήμερα, να αισθάνεται ότι είναι αναπόφευκτη." 

Και συνεχίζει να περιγράφει μια πολύ γραφική συνομιλία που είχε με έναν οδηγό ταξί:

"Οι δημοσιογράφοι και οι άνθρωποι στην τηλεόραση μιλάν για τον Nazif [ο πρωθυπουργός τότε] που έκανε αυτό και εκείνο. Αλλά ποτέ δεν αναφέρουν τον Μουμπάρακ. Είναι δειλοί. Πρέπει να πούνε οτι Μουμπάρακ είναι κακός. Ο Μουμπάρακ έχει την ευθύνη ... Δεν θα υπάρξει άλλη Ιντιφάντα για ψωμί, όπως εκείνη του 1977. Και αυτή τη φορά θα κάψουμε όλη τη χώρα. Δεν θα κάψουμε τα αυτοκίνητα, τα λεωφορεία ή τα καταστήματα. Αυτά είναι δικά μας. Όχι. Θα κάψουμε αυτούς. Θα κάψουμε αυτήν την κυβέρνηση. Θα κάψουμε το αστυνομικά τμήματα. "

[σ. Δές το http://www.arabawy.org/2010/10/31/something-in-the-air/]

Για να αξιοποιήσουν αυτό το θυμό και διευρύνουν την απήχησή του, οι κύριοι διοργανωτές της διαδήλωσης - Είμαστε όλοι ο Χαλίντ Σαΐντ, Κίνημα 6 του Απρίλη , ακτιβιστές από την εκστρατεία του αιγύπτιου πολιτικού Μοχάμεντ Ελ Μπαραντέι, νεολαία της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, κόμμα Al Gabha , και κάποιες άλλες οργανώσεις- πρόσθεσαν τα αιτήματα τους, όπως υψηλότερο κατώτατο μισθό και το τέλος του καθεστώτος των νόμων έκτακτης ανάγκης.

Ωστόσο, ήταν το ξέσπασμα της επανάστασης στην Τυνησίας, που είχε την πιο σημαντική επίδραση στούς Αιγύπτιους και το πώς βλέπαν την διαδήλωση της 25ης Γενάρη. Σε απάντηση για το θάνατο του ενός εκ των τεσσάρων Αιγυπτίων που είχαν αυτοπυρποληθεί σε μια απελπισμένη διαμαρτυρία ενάντια στο καθεστώς (όπως ο Μοχάμεντ Μπουαζίζι (Mohamed Bouazizi) στην Τυνησία),η Ασμαα Μαχφούζ (Asmaa Mahfouz), ακτιβίστρια του κινήματος της 6ης Απριλίου , έκανε έκκληση με βίντεο στο YouTube σχετικά με την διαδήλωση στην οποία λέει:

"Εκείνοι που αυτοπυρπολήθηκαν δεν φοβήθηκαν τον θάνατο, θα φοβηθούμε εμείς τις δυνάμεις ασφαλείας; Μπορείτε να το φανταστείτε αυτό; Είστε κι εσείς τέτοιοι; Δεν θα αυτοπυρποληθώ. Εάν οι δυνάμεις ασφαλείας θέλουν να με κάψουν, ας έρθουν  να το κάνουν. Αν θεωρέιτε τους εαυτούς σας άντρες, ελάτε μαζί μου στις 25 Ιανουαρίου. Όποιος λέει ότι οι γυναίκες δεν πρέπει να κατέβουν στις διαμαρτυρίες, επειδή μπορεί να τις χτυπήσουν, ας έχει ίδιος την τιμή και την αξιοπρέπεια τότε, και ας έρθει μαζί μου στις 25 Γεναρη."

H Ασμαα Μαχφούζ

25η Ιανουαρίου

Νωρίς το πρωί εκείνης της μέρας έγινε σαφές ότι η διαμαρτυρία θα ήταν μεγαλύτερη από οτιδήποτε οι διοργανωτές υπολόγιζαν. ο Ελσίσι εξήγησε ότι όταν οι διοργανωτές ξεχύθηκαν στους δρόμους εκείνο το πρωί για να κινητοποιήσουν διάφορες γειτονιές στο Κάιρο, αντί να συγκεντρώσουν 30 ή 40 άτομα για να βαδίσουν προς πλατεία την Ταχρίρ μαζί τους, ενώθηκαν αρκετές εκατοντάδες-και σε ορισμένα σημεία χίλια άτομα ή και περισσότερα. Συνολικά, περισσότεροι από 100.000 άνθρωποι συμμετείχαν στις διαμαρτυρίες εκείνη την ημέρα.

Ο 'Αχμεντ Μάχερ (Ahmed Maher), ένας από τους ηγέτες της 6ης Απριλίου, συνέλαβε με τον καλύτερο τρόπο την σπουδαιότητα αυτού που συνέβαινε: «Όταν κοίταξα γύρω και είδα όλα αυτά τα άγνωστα πρόσωπα στις διαμαρτυρίες, και οτι ήταν πιο γενναίοι από εμάς, ήξερα ότι αυτό ήταν για το καθεστώς », είπε.

Ο Σεχάτα (Shehata) μας υπενθυμίζει ότι αυτό "δεν είχε να κάνει με τον προγραμματισμό μιας σειράς εκδηλώσεων που θα κορυφώνονταν στην ανατροπή του καθεστώτος ... Αυτό που συνέβη ήταν ότι η ανταπόκριση στην πρόσκληση για μια διαμαρτυρία στις 25 ήταν συντριπτική και έδωσε αφορμή για μια δυναμική που [η νεολαίοι διοργανωτές] δεν είχαν προβλεψει. Ναι, λοιπόν, έπαιξαν σημαντικό ρόλο, αλλά και τα πράγματα πήραν τον δικό τους δρόμο και έτσι έπρεπε να ανταποκρίνονται στα γεγονότα καθώς αυτά συνέβαιναν. "

Ο Σόκρ προσθέτει, "Η 25η του Γενάρη απελευθέρωσε πραγματικά κάτι που ήταν μεγαλύτερο από κάθε ομάδα στο Facebook ή οποιοδήποτε άτομο ή οποιαδήποτε πολιτική ομάδα. Απελευθέρωσε κάτι - υπήρχε κάτι σαν βοή στον αέρα - και ξαφνικά είχες αυτήν την λαική μάζα η οποία συναινούσε στο ένα και μοναδικό αίτημα, την ανατροπή του καθεστώτος. Και βρέθηκαν εκατομμύρια άνθρωποι στους δρόμους ... Ξέρετε, όταν έχετε εκατομμύρια ανθρώπους στους δρόμους δεν νομίζω ότι υπάρχει κανένα μεμονωμένο άτομο ή ομάδα που μπορεί να διεκδικήσει μόνη της την δόξα για αυτό. Υπήρχε μια μεγαλύτερη δύναμη που δρούσε εκεί ».

Απο την διαμαρτυρία στην επανάσταση

Αλλά πώς η χιονοστιβάδα των γεγονότων οδήγησε από αυτή την εξέγερση ενάντια στη βια της αστυνομίας στις 25 Ιανουαρίου, στην εξαναγκασμένη παραίτηση του Μουμπάρακ στις 11 Φεβρουαρίου; Πρώτα απ 'όλα ήταν η επιτυχία της επανάστασης της Τυνησίας και οι εξεγέρσεις σε όλο τον αραβικό κόσμο που την πυροδότησε. Αυτό έδωσε στους Αιγύπτιους την αίσθηση ότι οι ενέργειές τους θα μπορούσαν πραγματικά να ρίξουν το καθεστώς.

Ένας άλλος παράγοντας ήταν η εξάπλωση της εξέγερσης και σε άλλες περιοχές της χώρας. Πολλοί χρησιμοποίησαν το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο και τις σελίδες κοινωνικής δικτύωσης για να διαδώσουν τη νέα στο άμεσο δικτυο τους και στους άλλους έξω από το Κάιρο και την Αλεξάνδρεια-, αλλά το Διαδίκτυο και τα κινητά τηλέφωνα είχαν διακοπεί απο τις 26 Ιανουαρίου. Εκεί είναι που συνέβαλλαν οι ανεξάρτητες αιγυπτιακές εφημερίδες όπως οι "Al Shorouk" και "Al Masry Al Youm". Όπως επισημαίνει ο Ελεγκάτι, η πρώτη ανέβηκε από μια διανομή της τάξης των 30.000 σε 180.000 αντίτυπα, και άλλη διπλασίασε έως 200.000 φύλλα κατά τη διάρκεια της επανάστασης.

Φυσικά, το Al Jazeera διαδραμάτισε το μεγαλύτερο ρόλο, κυρίως επειδή οι άνθρωποι ήταν σε θέση να δούν με τα ίδια τους τα μάτια την βίας που ασκούσαν οι οι δυνάμεις του κράτους. Αυτό συνέβη στην περίπτωση του Σουέζ. Αρχικά, η πιο αιματηρή και πιο έντονη σύγκρουση μεταξύ των ανθρώπων και τις αστυνομίας όντως πραγματοποιήθηκε στο Σουέζ και όχι στο Κάιρο ή στην Αλεξάνδρεια. Οι διαδηλωτές εκεί πέταξαν τελικά την αστυνομία έξω, αλλά, όπως Ελεγκάτι εξηγεί, «Ήταν ένας πραγματικός πόλεμος - όπως αυτός που βλέπουμε στη Λιβύη ή σε άλλες χώρες ... Πολλοί σκοτώθηκαν. Πολλοί περισσότεροι από όσους έχασαν τη ζωή τους κατά τις πρώτες 3 ημέρες σε Κάιρο και Αλεξάνδρεια. "

Ταραχές στο Σουέζ

Οι σκηνές της αστυνομίας να δέρνει και να δολοφονεί διαδηλωτές στο Σουέζ και αλλού κινητοποίησαν ακόμα περισσότερους ανθρώπους να κατέβουν στην "Ημέρα της Οργής», διαμαρτυρία που οργανώθηκε για τις 28 Ιανουαρίου. Όχι μόνο κατέβηκαν περισσότεροι άνθρωποι, αλλά ήταν και καλύτερα προετοιμασμένοι. Μία πιλοτική μάχη έλαβε χώρα εκείνη την ημέρα στη γέφυρα του Κασρ ελ Νίλ  που οδηγεί στο Κάιρο. Μερικές χιλιάδες διαδηλωτές συγκρούστηκαν με χίλιους βαριά οπλισμένους άνδρες των ΜΑΤ για πέντε ώρες, και τελικά τους απώθησαν.

Σε όλη την Αίγυπτο, οι άνθρωποι άρχισαν να ξεπερνούν τον φόβο της αστυνομίας. "Όταν ξεκίνησαν να πυροβολούν, οι άνθρωποι άρχισαν να κατευθύνονται προς τα πάνω τους, επειδή μετά από ένα ορισμένο όριο βίας οι άνθρωποι δεν φοβούνται πια», λέει ο Ελεγκάτι. «Εντάξει, θα πεθάνουμε αν τρέξουμε. Γι 'αυτό και δεν θα τρέξουμε, αλλα θα επιτεθούμε."

Ο Σοκρ λέει: «Η ταχύτητα με την οποία ο κόσμος άρχισε ξαφνικά να αντιμετωπίζει τις δυνάμεις ασφαλείας και η βία που χρησιμοποιείσε εναντίον τους δεν ήταν μόνο ενα σοκ για μας, αλλά και πηγή έμπνευσης για όλους εμάς που είμασταν πεσμένοι, και το φράγμα του φόβου μέσα σε τρείς ημέρες κατέρρευσε. Και συνεχίζει "Το Θάρρος δεν ήταν ποτέ απουσία φόβου. Ήταν η συνειδητοποίηση ότι υπάρχει κάτι που πραγματικά αξίζει να αγωνιστεί κανείς."

Στροφή

Στις 2 Φεβρουαρίου ο Μουμπάρακ εξαπέλυσε τραμπούκους του, καβάλα σε άλογα και καμήλες εναντίον του πλήθους των διαδηλωτών. Ακόμα κι αν άργησε να συμμετάσχει στις διαδηλώσεις, η Μουσουλμανική Αδελφότητα (οχι η πτέρυγα της νεολαίας η οποία είχε κατέβει από την αρχή) ρίχτηκε στο κίνημα μετά από αυτή την επίθεση. Έκαναν μια μεγάλη διαφορά όχι μόνο λόγω του αριθμού τους, αλλά επειδή η στρατιωτική πειθαρχία τους ήταν κρίσιμη σε αυτές τις καταστάσεις. Ο Σενάτα, δήλωσε ότι «η Αδελφότητα έδωσε δυναμικό παρόν στην πλατεία και σ'ένα μέρος στην οργανωτική επιτροπής της πλατείας, αλλά ... δεν σηκώσαν τα πανό τους, ούτε έψαλαν θρησκευτικά συνθήματα, και διατήρησαν ένα χαμηλότερο προφίλ. Ήταν προσεκτικοί ώστε να μην επισκιάσουν τις ομάδες των νέων."
Μετά από αυτό που έγινε η πιο βίαιη ημέρα στην επανάσταση, ο συνασπισμός των ομάδων νεολαίας που καθοδηγούσαν το κίνημα έκανε ένα αποφασιστικό βήμα καλώντας σε μαζικές διαδηλώσεις για τις 4 Φεβρουαρίου, προκειμένου να αποκτήσει πάλι δυναμική. Δούλεψε. Η κυριαρχία του τρόμου που εξαπέλυσε ο Μουμπάρακ είχε αποτύχει, εμπνέοντας ακόμα περισσότερους Αιγύπτιους να συμμετάσχουν στην εξέγερση. Ένα εκατομμύριο άνθρωποι στο Κάιρο και μόνο διαμαρτυρήθηκαν εκείνη την ημέρα. Ήταν αυτή τη στιγμή που το βασικό αίτημα για την πτώση του καθεστώτος Μουμπάρακ είχε στερεοποιηθεί.

Το τελικό χτύπημα στο καθεστώς ήρθε το κατάφερε, κατα κάποιο τρόπο, το ίδιο στον εαυτό του. Η κυβέρνηση δήλωσε ότι θα αφήσει τους διαδηλωτές να παραμείνουν στην Ταχρίρ, αλλά ο κόσμος θα έπρεπε να επιστρέψει στην εργασία του στις 9 Φεβρουαρίου.

"Αυτό που συνέβη είναι ότι οι άνθρωποι μετέφεραν την  επανάσταση από την πλατεία στούς τους χώρους εργασίας τους», λέει ο Ελεγκάτι. ο Σεχάτα προσθέτει ότι "ομάδες άρχισαν να κινητοποιούνται ώς δημοσιογράφοι, δικηγόροι, ώς βιομηχανικοί εργάτες, στο πλαίσιο της τάξης τους και την επαγγελματικής ταυτότητά τους. Άρχισαν να κάνουν στάσεις εργασίας και απεργίες στο χώρο εργασίας τους. Και κατά τη διάρκεια των δύο τελευταίων ημέρες της επανάστασης, υπήρχαν απεργίες σχεδόν σε κάθε θέση εργασίας."

Πραγματική επανάσταση

 "Οι διαμαρτυρίες που εξαπλώνονταν σε όλη τη χώρα απειλούσαν να γίνουν, δεν θέλω να πω μια πραγματική επανάσταση, αλλά κάτι που θα μπορούσε να γκρεμίσει το ολόκληρο το καθεστώς και όχι μόνο Μουμπάρακ», λέει ο Σεχάτα. Ήταν σε αυτό το σημείο που ο στρατός παρενέβη για να πάρει την εξουσία.

Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι αυτή η παρέμβαση του στρατού και η χρήση μυστικών δικαστηρίων για την κράτηση και την φυλάκιση εκατοντάδων και ίσως χιλιάδων ακτιβιστών δείχνει ότι η επανάσταση είχε εκτροχιαστεί. Υποστηρίζουν επίσης ότι τα οικονομικά ζητήματα που τροφοδότησαν την επανάσταση, ιδιαίτερα οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές, παραμένουν ανέπαφες.

Ενώ αυτό μπορεί να είναι αλήθεια, η απομάκρυνση και η φυλάκιση του Χόσνι Μουμπάρακ, των μέλη της οικογένειάς του, και των στενούς συνεργατών του -και η διάλυση του NDP - τερμάτισε την απολυταρχική διακυβέρνηση στην Αίγυπτο και σε μεγάλο βαθμό αποδυναμωσε τον ιμπεριαλισμό των ΗΠΑ. Επιπλέον, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι ο στρατός σχεδιάζει να σταθεί στο δρόμο των πρώτων δημοκρατικών εκλογών για Κοινοβούλιο τον Σεπτέμβριο, ούτε την σύνταξη ενός νέου συντάγματος και την εκλογή Προέδρου. Με λίγα λόγια, η αιγυπτιακή επανάσταση είναι πολυδιάστατη.

Ο Μουσταφά Χέναγουει (Mostafa Henaway) είναι Αιγύπτιος γεννημένος στον Καναδά που ζεί στο Μόντρεαλ, και ένας απο τους οργανωτές της κοινότητας "Κέντρο Μεταναστών Εργαζομένων". Συμμετέχει στην Tadamon! Montreal, η οποία είναι αλληλέγγυα με τους αγώνες για αυτοδιάθεση, ισότητα και δικαιοσύνη στη Μέση Ανατολή και τον τερματισμό του ισραηλινών Απαρτχάιντ.

Ο Rami El-Amine είναι συντάκτης του περιοδικού Left Turn.